Interview Jules van Iperen

Interview

Van goden tot pufferjacks: de wereld van Nina van de Ven

In juni heeft Stadscafé Benee vier kunstwerken van de Tilburgse kunstenaar Nina van de Ven verwelkomd. Haar beelden zijn intrigerend, gelaagd en brengen het menselijke en het mythische dichter bij elkaar. Maar wie beter dan Nina zelf kan vertellen wat haar werk drijft? 

Nina groeide op in Tilburg, in een creatief huishouden waar dans, tekenen en verkleedpartijen door de woonkamer de norm waren. Haar ouders, beiden opgeleid in de kunsten, gaven haar de ruimte en het vertrouwen om haar artistieke nieuwsgierigheid te volgen: van de eerste knutsels thuis tot haar opleiding aan St. Joost. “Mijn creativiteit werd nooit gezien als gekkigheid,” vertelt ze. “Het mocht er gewoon zijn.” 

Die houding zie je terug in haar werk: compromisloos, doordacht en vol symboliek. Nina heeft een uitgesproken eigen stijl: figuratieve grafiek (prentkunst), geworteld in eeuwenoude verhalen.  “Ik zie mijn werk als een soort collage van alles wat ik lees en onderzoek,” zegt ze. “Vaak mythische verhalen met verbanden naar het hedendaagse. Ik verzamel kennis (beeld en tekst) en verwerk het tot één beeld.” 

Van goden tot pufferjacks: de wereld van Nina van de Ven Heleen Anna Fotografie Heleen Anna Fotografie

Tilburg in tekenvorm: Stretching Pete 

Tilburg in tekenvorm: Stretching Pete  Stretching Pete

Eén van de werken heet Stretching Pete. Het tegeltableau toont een figuur vol tatoeage-achtige symbolen en vervreemdende verhoudingen. Het werk is gebaseerd op een markante Tilburger uit het begin van de vorige eeuw: Piet Stams, beter bekend als Peestamp. 

Peestamp staat vermeld in het Tilburgs Bijnamenboek, een humoristische verzameling van kleurrijke figuren uit de stad. Hij stond bekend als een sluwe, maar charmante oplichter met een eindeloze handel in lompen, luciferdoosjes en jonge bokken. Een typische streek van Piet? Café’s binnenstappen met zijn zoon als “dansende beer” aan een ketting. Uiteindelijk verkocht hij zelfs zijn eigen skelet aan een arts om zijn dokterskosten te betalen. 

In Stretching Pete verweeft Nina die anekdotes met symbolen. “Ik hou van details die een symbolische betekenis hebben, maar niet eenduidig zijn,” zegt ze. Gezien de populariteit van dit werk, is het t/m 22 maart onderdeel van de expositie: Fantastische Wezens in Museum van Bommel van Dam, gevestigd in Venlo.

Wonderspin

Stretching Pete ingeruild voor het kunstwerk Wonderspin. “Net als Stretching Pete is ook Wonderspin een markante Tilburger die vermeld wordt in het Tilburgse Bijnamenboek. Mevrouw van Dijk was haar echte naam,” verteld Nina. “Van haar werd verteld dat zij alleen zijwaarts de bus in kon. Bij deze korte omschrijving, in combinatie met haar bijnaam, stelde ik mij een wonderbaarlijk hybride mens voor, iemand die, met opstaande poten en gebogen knieën, voorzichtig schuifelend zijwaarts de bus in beweegt. In haar hand houdt ze een munt vast met de letters ‘BRAVO’, de naam van het openbaar vervoer in Brabant (Brabant Vervoert Ons). Ook is Sint Dionysius, de patroonheilige van Tilburg, op de munt te zien. Aan zwartrijden doet de Wonderspin niet.”

5937 Wonderspin

De expositie: ieder werk een eigen wereld

In stadscafé Benee hangen vier werken van Nina.

De volgorde waarin de werken hangen is niet toevallig. “Ik wilde een verloop in kleur,” legt Nina uit. “Van zwart-wit naar kleuraccenten naar volledig kleur. Een visuele overgang.” Toch is er meer dat de werken verbindt dan alleen kleur: er zijn ook parallellen in thematiek, symboliek en materiaal.  

  • Twee zwart-wit prenten: het ene werk, Diana landing on the peeper, is ontstaan uit haar fascinatie voor mythologie. Het verwijst naar het verhaal van Diana en Aktaion, waarin jager Aktaion tijdens een jachtpartij onverwacht een badende Diana aanschouwt en daarvoor streng gestraft wordt. Een mooi contrast met de andere prent die ernaast hangt, Mummer IIII, dat zachter en vrouwelijker van karakter is. 
  • Muscle manipulator: kleinere figuren in zwarte lijnen en felle accenten, gehuld in volumineuze jassen die Nina ‘muscle manipulators’ noemt. “Ze simuleren een gespierdheid die er niet is.” 
  • Stretching Pete: het enige werk in kleur, waarin het historische en het absurde verleden van markante Tilburger ‘Peestamp’ samenkomt.  Het werk is t/m 22 maart uitgeleend aan Museum van Bommel van Dam in Venlo.
  • Stretching Pete wordt tijdelijk vervangen door Wonderspin. Het keramieken werk is gebaseerd op deze bijnaam van Mevrouw van Dijk, waarover werd verteld dat ze alleen zijwaarts de bus in kon. Nina stelt zich een wonderbaarlijk hybride mens voor, iemand die, met opstaande poten en gebogen knieën, voorzichtig schuifelend zijwaarts de bus in beweegt.
De expositie: ieder werk een eigen wereld

Handtekening zonder handtekening 

Wie goed kijkt, ontdekt in elk werk symbolen, ornamenten en tekens die iets doen vermoeden zonder het helemaal prijs te geven. Dat is Nina’s manier van signeren. “Het zijn sporen van verhalen. Ik verzamel ze, niet fysiek, maar in mijn hoofd.”  En zo krijgt ook Benee een stukje van Nina’s archief: een mix van verleden, verbeelding en het alledaagse, omgezet in beelden die blijven intrigeren. 


De werken van Nina van de Ven zijn vanaf 28 juni te zien in Stadscafé Benee. Loop binnen, bestel een koffie en dompel je onder in de wereld van Peestamp tot pufferjassen.